Một lúc nào đó trong đời, ai cũng phải đối diện với những thay đổi lớn. Chuyển nhà, chuyển công tác, chấm dứt hoặc bắt đầu một mối quan hệ, kết hôn hay ly hôn, sinh con, mất người thân hay phát hiện ra mình bị một bệnh nan y.
Khi ấy, chúng ta cảm thấy như đang đứng trước một cánh cửa mà không biết nó sẽ mở tới đâu. Mọi thứ đều bất định. Ta không có gì để bám víu vào vì những thứ ta từng biết, từng quen không còn nữa. Ta muốn được như cũ, trở về với cuộc sống quen thuộc mà trước đó ta từng chán ngán, nhưng không thể. Ta buộc phải tiến lên, mở cánh cửa đó và bước qua dù đang đợi ta bên kia là gì đi nữa.
Từ khi sinh ra, bộ não con người đã được “lập trình” để né tránh những điều bất định. Nhưng điều trớ trêu là nhiều khi, nếu không chịu thay đổi và khư khư bám lấy cái cũ thì ta sẽ bị bỏ lại đằng sau và nhận những hậu quả nặng nề hơn.
Vậy làm thế nào để đối diện với thay đổi, và thậm chí, tận dụng những thay đổi đó để trở thành một phiên bản tốt hơn của chính mình?
Câu trả lời của tôi là hãy ghi nhớ “Nghịch lý về sự thay đổi”:
Con người có xu hướng thích sự ổn định và ghét sự bất định,
nhưng lại có khả năng linh hoạt và thích nghi tuyệt vời với những thay đổi.
Giờ chúng ta hãy cùng đi qua từng vế của nghịch lý này.
Vế thứ nhất: Con người thích sự ổn định và ghét sự bất định
Con người nghiện sự ổn định đến nỗi muốn đoán biết trước mọi thứ, một cách vô thức. Tiến sĩ David Rock gọi não bộ con người là “Bộ máy dự báo khổng lồ”. Trong một bộ não nhỏ bé của con người chứa một lượng tài nguyên nơ-ron khổng lồ chỉ dùng để dự đoán xem điều gì sẽ xảy ra tiếp theo. Bạn có nhận thấy không? Bộ não của chúng ta liên tục đưa ra những dự đoán.
Chẳng hạn, khi xem một bộ phim, bạn không chỉ xem những tình tiết đang diễn ra mà trong đầu bạn còn có một chế độ chạy tự động, liên tục đoán xem tình tiết tiếp theo sẽ là gì. Khi mọi việc diễn ra đúng như dự đoán, chúng ta sẽ có cảm giác thỏa mãn. Còn nếu không, ta sẽ có cảm giác mất an toàn.
Cảm giác sợ thay đổi bắt nguồn từ đây. Khi đối mặt với những cái mới, không theo hiểu biết từng có, ta cảm thấy sợ hãi vì không đoán được điều gì sẽ xảy ra. Bên cạnh đó là những câu chuyện chúng ta tự kể cho chính mình, rằng: mình thật yếu đuối, mình là nạn nhân của số phận, mình chỉ là một nhân vật trong vở kịch do ai đó viết ra, mình không biết đời mình rồi sẽ đi đâu về đâu.
Cuối năm 2020, có tới 3 người mà tôi yêu quý phát hiện ung thư. Nếu từng có người thân đồng cảnh ngộ, chắc bạn hiểu rất rõ phát hiện này mang lại những thay đổi lớn thế nào đối với cuộc sống của họ – những thay đổi không hề mong muốn. Đột nhiên, mọi định nghĩa về bản thân đều không còn ý nghĩa. Những chuyến đi chơi xa, những dự định trong công việc, những món ăn ngon, tất cả đều không còn quan trọng. Họ phải nghỉ làm, tập quen với những quy trình khô khan ở bệnh viện, đọc những bài báo về căn bệnh, chuẩn bị cho những cuộc phẫu thuật và điều trị, thay đổi thói quen ăn uống và sinh hoạt.
Dù tỏ ra mạnh mẽ tới đâu, tôi biết rằng vẫn có một nỗi sợ hãi trong lòng những người tôi thương ấy. Tôi đồng cảm với họ, với những nỗi sợ, cảm giác bất định, chơi vơi và bị động. Sợ thay đổi là bản chất của con người. Nhưng có lối đi nào cho họ, cho tôi và cho chúng ta?
Vế thứ hai: Con người có khả năng linh hoạt và thích nghi tuyệt vời với những thay đổi
Đồng ý rằng chúng ta không thể hoàn toàn kiểm soát những hậu quả xảy ra, nhưng chúng ta hoàn toàn có thể kiểm soát hành động của mình. Cuộc đời bạn không phải cuốn tiểu thuyết do thượng đế, vũ trụ hay “cao xanh” nào viết ra. Bạn là tác giả của cuộc đời mình. Muốn thay đổi sản phẩm, hãy bắt đầu từ nguyên liệu – mà ở đây, chính là thái độ và tâm lý của bạn.
Năm 2021, đại dịch vẫn đang tiếp diễn, đảo lộn cuộc sống của loài người. Không ai biết điều gì sẽ xảy ra tiếp theo. Thế nhưng thật ngạc nhiên, cuộc sống chưa bao giờ dừng lại. Bằng cách nào đó, chúng ta đã dần quen với sự bất định không hề dễ chịu. Chúng ta vẫn thức dậy mỗi ngày, vẫn sống, làm việc, yêu thương và mơ ước dù không biết ngày mai thế giới sẽ ra sao.
2020 cũng là năm tôi khép lại một hành trình 6 năm trong nghề logistics. Tôi chuyển công tác sang lĩnh vực hoàn toàn mới, môi trường mới, với những người đồng nghiệp mới. Mọi thứ đều bất định như những gì đang diễn ra với thế giới này.
Thay đổi công việc hoàn toàn là lựa chọn của tôi. Thế nhưng đứng trước sự thay đổi lớn này, tôi vẫn cảm nhận được sự sợ hãi và bất an. Từ khi nhận quyết định chuyển việc tới khi đã sang chỗ mới được 1 tuần, tôi vẫn bị khó ngủ hằng đêm. Tôi nhận thấy mình, một cách vô thức, đang tự kể cho mình nghe những câu chuyện đầy tiêu cực:
“Ở chỗ mới mình sẽ bị họ ghét thôi”
“Mình sẽ bị đẩy cho những việc giời ơi đất hỡi nhất vì là người mới mà”
“Chẳng có ở đâu thoải mái và thân thiện bằng ở chỗ làm việc cũ đâu”
“Mình phải lớn lên thôi, phải nghiêm túc và kín đáo hơn, nếu không sẽ bị đánh giá”
Đó là những dự đoán tiêu cực tôi mang theo bên mình khi đến nơi làm việc mới, cho tới khi tôi nhận được một email thăm hỏi của người chị thân thiết. Trong đó, chị có dặn tôi một câu như thế này:
Có mất thời gian làm quen với môi trường mới thì cũng cố gắng mở lòng ra nhé, đừng chỉ nhìn về ngày xưa.
Tôi như bừng tỉnh. Tôi không thể bắt những người đồng nghiệp mới phải yêu thương và đối xử dịu dàng với mình. Tôi không thể quyết định những khó khăn mà mình sẽ gặp trong công việc mới. Nhưng tôi có thể mở lòng ra, đón nhận tất cả những sự mới mẻ và bất định này. Tôi quyết định sẽ không so sánh nơi cũ và nơi mới. Tôi chấp nhận mọi điều ở công việc mới trong trạng thái vốn dĩ của nó, như nó vốn là.
Và như thế, tôi được tự do.
Tôi chợt nhận ra những người mới quen không khó gần đến thế, công việc mới cũng không khó khăn đến thế. Với một tấm lòng rộng mở, tôi thấy mình nhanh chóng quen thân và thích nghi với môi trường mới mẻ nơi đây. Dù ở đâu, tôi vẫn là tôi, vẫn hết lòng với mọi người, mọi việc.
Tiếp tục câu chuyện về những người chị, người em của tôi đang phải chiến đấu với căn bệnh mà người ta vẫn nói là “Trời gọi ai, người nấy dạ”. Lần này, ông Trời gọi đã gọi tên những người chị em của tôi. Không được quyền lựa chọn, những thay đổi lớn cứ thế ập xuống cuộc sống của họ.
Nếu theo quán tính thông thường của con người, họ sẽ bám chấp, than trời trách đất tại sao lại mang bệnh tật đến với mình. Họ sẽ nuối tiếc cuộc sống mình yên đã mất, phủ nhận cuộc sống mới đầy khó khăn này.
Nhưng bạn biết không, tôi vẫn đang thấy trước mắt mình là những nụ cười. Những người chị em thương quý của tôi vẫn sống, vẫn làm việc, vẫn chăm lo cho gia đình và kiên cường chiến đấu với bệnh tật. Tôi ngạc nhiên rồi cảm động trước tốc độ thích nghi của họ. Đó chính là khả năng tuyệt diệu của con người.
Bạn thấy không? Trong đời người, không có gì là mãi mãi. Mọi thứ sẽ thay đổi. Mọi thứ ĐANG thay đổi từng phút, từng giây. Chúng ta không có quyền lựa chọn những gì xảy đến với mình. Nhưng chúng ta có quyền được lựa chọn tâm thế của mình khi đối mặt với những biến cố. Bạn sẽ khư khư bám lấy những gì quen thuộc, phủ định những gì mới mẻ? Hay là, bạn giữ lòng mình rộng mở để đón nhận những đợt sóng của biển đời?
Yêu thương,
Photo by Tố Như
Tuyệt vời! <3
Cảm ơn Thu Giang!
Bài viết hay quá chị ơi. Cám ơn chị đã cho em thêm động lực để tiếp tục đi theo con đường em đã chọn.
Cảm ơn bạn đã đọc và đồng cảm <3
buy fenofibrate 160mg pill tricor buy online order tricor pill
order tadalafil order generic tadalafil viagra overnight delivery
zaditor pill ziprasidone 40mg canada purchase imipramine online
buy mintop for sale home remedies for ed erectile dysfunction buying ed pills online
pill precose buy precose pills how to buy fulvicin
aspirin 75mg pill brand zovirax buy imiquimod
purchase melatonin without prescription brand melatonin 3mg order danazol sale
dydrogesterone tablet dydrogesterone for sale empagliflozin 25mg over the counter
florinef 100 mcg without prescription imodium sale generic loperamide 2 mg
purchase monograph online monograph 600 mg drug where to buy cilostazol without a prescription
buy mestinon 60 mg generic buy mestinon sale order rizatriptan generic
ferrous sulfate over the counter cheap ferrous sulfate 100 mg sotalol 40 mg tablet
vasotec cost buy casodex online order lactulose generic
xalatan medication buy xeloda no prescription rivastigmine brand
buy generic betahistine online order probalan generic benemid 500mg tablet
buy generic premarin premarin 0.625mg tablet viagra 50mg usa
buy micardis 20mg micardis 20mg usa molnunat pills
tadalafil liquid brand cialis pills sildenafil next day delivery usa
provigil 100mg ca promethazine 25mg for sale order prednisone 20mg pill
buy generic omnicef 300 mg purchase lansoprazole generic buy prevacid 15mg generic
accutane 40mg oral purchase amoxil purchase zithromax for sale
azipro 250mg cost buy prednisolone pill buy generic gabapentin
free online roulette online blackjack casino buy lasix 40mg online